رایحه درمانی یا آروماتراپی عبارت از استفاده از عصاره‌ی گیاهان به منظور بهبود سلامتی جسم و روان می‌باشد. روغن‌های اسانسی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها، راه حل مناسبی هستند. 

در متن پیش رو قصد داریم شما را با کاربرد رایحه درمانی در بهبود سردرد به ویژه سردردهای میگرنی آشنا کنیم. 

در این مقاله می‌خوانید:

• درمان سردرد با آروماتراپی یا رایحه درمانی

• روغن اسانسی چیست؟

• 5 روغن اسانسی مفید برای درمان خانگی سردرد

• خطرات و عوارض آروماتراپی یا رایحه درمانی

• درمان سردرد با آروماتراپی یا رایحه درمانی

تخمین زده شده است که بیش از نیمی از جمعیت جهان سردرد گهگاهی را تجربه می‌کنند که در این میان شایع‌ترین نوع سردرد، سردردهای تنشی هستند. با این که مسکن‌های بدون نسخه و داروهای تجویزی فراوانی برای درمان و یا پیشگیری از سردرد وجود دارد، این داروها می‌توانند عوارض جانبی بسیاری داشته باشند. 

هنگامی که فردی دچار سردرد می‌شود، ممکن است به دنبال درمان‌های خانگی برای بهبود سردرد باشد؛ رایحه درمانی به کمک روغن‌های اسانسی یکی از درمان‌های خانگی رایج سردرد است. 

روغن اسانسی چیست؟

روغن‌های اسانسی روغن‌هایی با درجه خلوص بسیار بالا هستند که از برگ، گل، ریشه، ساقه و یا سایر اجزای تشکیل‌دهنده‌ی گیاهان تهیه شده اند. از این روغن‌ها به ویژه برای رایحه درمانی یا آروماتراپی استفاده می‌شود که می‌تواند به کاهش اضطراب و بهبود گردش خون کمک کند. رایحه درمانی می‌تواند به بهبود سردرد به ویژه انواع میگرنی آن کمک کند. روغن‌های مختلف هرکدام فواید گوناگونی دارند.

 رایحه درمانی یا آروماتراپی همچنین عوارض جانبی داروها را ندارد.

برخی روغن‌ها اضطراب را کم می‌کنند و درنتیجه به بهبود سردردهای تنشی و تسکین درد کمک می‌کنند. روغن‌های اسانسی باید پیش از مصرف در یک روغن حامل مثل روغن زیتون یا بادام حل شوند. برای این کار می‌توانید 5 قطره از روغن اسانسی را در یک اونس روغن حامل مخلوط کنید. دقت کنید روغن‌های اسانسی هرگز نباید به تنهایی بر روی پوست مالیده شوند و یا خورده شوند؛ چون درصد خلوص بسیار بالایی دارند.

5 روغن اسانسی مفید برای درمان خانگی سردرد

1. روغن نعنا

روغن نعنا یکی از روغن‌های بسیار پرکاربرد برای بهبود سردرد و حمله‌های میگرنی است. روغن نعنا محتوی « منتول» است که به ریلکس شدن عضلات و تسکین درد کمک می‌کند. گفته می‌شود که استفاده‌ی موضعی از روغن نعنای رقیق شده، هم به بهبود سردردهای تنشی و هم حملات میگرنی کمک می‌کند.

چطور استفاده کنید؟

روغن اسانسی نعنا را با یک روغن حامل از قبیل روغن نارگیل یا روغن‌های دیگر رقیق کنید و سپس به محل شقیقه‌ها بمالید. 

2. روغن رزماری

روغن رزماری دارای خواص ضدالتهابی و تسکین‌دهنده‌ی درد است. در طب سنتی سال‌هاست که از این روغن برای تسکین درد و کاهش اضطراب استفاده می‌شود. همچنین روغن رزماری به بهبود گردش خون کمک می‌کند که خود به بهبود سردرد کمک می‌کند. 

مطالعه‌ای که در سال 2013 صورت گرفته، نشان داده است که روغن رزماری حتی در بهبود علائم ترک هم کمک‌کننده است. همچنین به درمان بی‌خوابی و ریلکس شدن عضلات کمک می‌کند که خود به بهبود سردرد کمک می‌کند. 

چطور استفاده کنید؟

برای استفاده از روغن رزماری می‌توانید ابتدا چند قطره از آن را با یک روغن حامل مثل روغن نارگیل مخلوط کنید و سپس بر روی ناحیه‌ی درگیر بمالید. همچنین تصور می‌شود استفاده از رایحه روغن رزماری، مثلا استفاده از آن در حمام آب گرم می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. 

3. روغن اسطخودوس

روغن اسطخودوس بطور گسترده برای کاهش اضطراب و ریلکسیشن استفاده می‌شود. همچنین شواهد کافی وجود دارد که روغن اسطوخودوس به بهبود سردردهای میگرنی و تنشی کمک می‌کند. 

استنشاق رایحه روغن اسطوخودوس به درمان سریع حمله‌ی حاد میگرنی کمک می‌کند. در مطالعه‌ای که در سال 2013 صورت گرفت، نشان داده شد که استنشاق رایحه روغن رزماری باعث کاهش قابل ملاحظه‌ای در شدت سردرد تنها طی 15 دقیقه می‌شود.

چطور استفاده کنید؟

می‌توانید مقداری از روغن رقیق‌شده را به پوست خود بمالید و یا چند قطره از آن را در حمام آب گرم بریزید.

4. روغن بابونه

روغن بابونه کمک زیادی به ریلکس شدن بدن و عضلات می‌کند؛ بنابراین می‌تواند درمان مناسبی برای بهبود سردردهای تنشی باشد. همچنین می‌‌تواند به درمان بی‌خوابی و اضطراب کمک کند که دو علت شایع بروز سردرد هستند. 

زنان باردار نباید از روغن بابونه استفاده کنند؛ زیرا با خطر سقط جنین همراه است.

چطور استفاده کنید؟

می‌توانید چند قطره از روغن بابونه را با یک روغن حامل مخلوط کنید و سپس طی یک حمام آب داغ از آن استفاده کنید. استنشاق رایحه‌ی آن می‌تواند به بهبود سردرد کمک کند.

5. روغن اکالیپتوس

اگر علت سردردهای شما مرتبط با سینوس یا سینوزیت است، روغن اکالیپتوس می‌تواند کمک زیادی به شما کند. این روغن راه‌های هوایی بینی را باز می‌کند، سینوس‌ها را پاک می‌کند و فشار آن‌ها را کم می‌کند و بدین ترتیب به بهبود سردرد کمک می‌کند. 

مطالعه‌ای که در سال 1994 انجام گرفت، نشان داد که ترکیب روغن نعنا، اکالیپتوس و اتانول تاثیرات آرام‌سازی ویژه‌ای هم بر روی عضلات و هم بر روی ذهن و روان دارد؛ بنابراین می‌تواند به بهبود سردرد کمک کند. 

چطور استفاده کنید؟

می‌توانید چند قطره روغن اکالیپتوس را با یک روغن حامل مخلوط کنید و سپس ترکیب را بر روی قفسه سینه بمالید؛ همچنین می‌توانید چند قطره از ترکیب را در یک حمام آب گرم بریزید.

خطرات و عوارض آروماتراپی یا رایحه درمانی

روغن‌های اسانسی عموما کم‌خطر هستند و درمقایسه با داروهای رایج درمان سردرد- از قبیل مسکن‌های بدون نسخه و داروهای تجویزی- عوارض جانبی کم‌تری دارند. 

مهم‌ترین ریسک مرتبط با روغن‌های اسانسی احتمال حساسیت و بروز واکنش آلرژیک در مواجهه با آن‌هاست. درصورت حساسیت، استفاده موضعی از روغن‌های اسانسی بر روی پوست، می‌تواند موجب سوزش، قرمزی و یا راش پوستی شود.

ضروری است همواره پیش از مصرف، روغن اسانسی را- از جمله روغن نعنا و اکالیپتوس- در یک روغن حامل حل کنید. 

برای پیشگیری از تحریک گسترده‌ی پوست از «تست پچ» استفاده کنید. برای این کار چند قطره از روغن اسانسی رقیق‌شده را بر روی ناحیه‌ی کوچکی از پوست خود بمالید. اگر طی 24 تا 48 ساعت تغییری مشاهده نکردید، خطری وجود ندارد و می‌توانید برای نواحی دیگر از روغن استفاده کنید. 

روغن‌های اسانسی کمی هستند که برای کودکان زیر یک سال، زنان باردار و شیرده بی‌خطر باشند. روغن رزماری و اسطوخودوس بطور معمول می‌توانند خطرناک باشند. 

همچنین اگر بیماری زمینه‌ای خاصی از قبیل بیماری قلبی و یا آسم داشته باشید، روغن‌های اسانسی می‌توانند خطرناک باشند. پیش از مصرف لازم است در این باره با پزشک خود مشورت کنید. 

فراموش نکنید روغن‌های اسانسی توسط سازمان غذا و دارو (FDA)  از نظر ایمنی و کیفیت بررسی نمی‌شوند؛ بنابراین دقت کنید که حتما از یک مرکز معتبر آن‌ها را خریداری کنید. 

نکته پایانی

روغن‌های اسانسی در صورتی که به درستی مصرف شوند، دارای خواص درمانی گسترده‌ای به ویژه در زمینه‌ی میگرن و سردردهای تنشی هستند. در مورد روغن‌های اسانسی به یاد داشته باشید که مقادیر کمی از آن‌ها، کارهای زیادی می‌کند! بنابراین چند قطره از آن‌ها اغلب کافی است. 

چنانچه سردردهای شما دائمی است و باعث مختل شدن فعالیت‌های روزمره‌تان شده است، بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید. برای سردردهای شدید و یا دائمی، آروماتراپی یا رایحه درمانی می‌تواند بهترین درمان در کنار داروهای تجویز شده توسط پزشک باشد.